Η δημιουργία μπύρας ακόμα και στο σπίτι μας είναι μια διαδικασία που η δυσκολία της είναι επιλέξιμη. Με αυτό εννοούμε ότι υπάρχουν τα μέσα και πακέτα εκείνα που μπορούν το παραπάνω εγχείρημα να το καταστήσουν ιδιαίτερα εύκολο και για τον πιο αρχάριο.  Αρχικά θα πρέπει να δούμε τι εξοπλισμό θα χρειαστεί ο ερασιτέχνης ζυθοποιός, ο οποίος είναι ιδιαίτερα απλός με πολλά αντικείμενα που ενδέχεται να έχετε στην κουζίνας σας. Παρακάτω ακολουθεί μια αναλυτική αναφορά. Να σημειώσουμε ότι υπάρχουν πλέον μαγαζιά -ζυθοποίησης για το σπίτι- και στην ελληνική αγορά, παρέχοντας πακέτα εξοπλισμού ζυθοποίησης με όλα τα βασικά αναγκαία εξαρτήματα σε πολύ καλές τιμές. Μέσα από το blog θα δείτε πως να δώσετε την ευκαιρία στον εαυτό σας να ασχοληθείτε με ένα χόμπι ιδιαίτερα ενδιαφέρον αλλά και να έχετε την ευχαρίστηση να απολαύσετε μια μπύρα από τα “χεράκια σας”.

Ξεκινώντας σαν αρχάριος θα πρέπει να προμηθευτείς το λεγόμενο starter kit, δηλαδή τα πρώτα σου απαραίτητα εργαλεία για να βάλεις μπρος. Ένα αξιοπρεπές πακέτο θα πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε τα παρακάτω:

Πέρα αυτών ενδέχεται να περιέχονται:
Σας φαίνονται πολλά; Μπορεί να είναι αλλά το κόστος τους είναι πολύ μικρό σε σχέση με την εξυπηρέτηση που μας προσφέρουν όλα αυτά τα gadgets. Σε αυτό το σημείο θυμίζω πως με την πρώτη λίστα είμαστε έτοιμοι να φτιάξουμε μπύρα σπίτι μας. Από εκεί και πέρα κάνουμε την δουλειά μας ευκολότερα και ταχύτερα. Συνεχίζοντας καλό είναι να έχουμε τα ακόλουθα:
Η τεράστια λίστα που μόλις αναπτύξαμε απευθύνεται σε όποιον ξεκινάει στον κόσμο της οικιακής ζυθοποίησης με την πρώτη μέθοδο (του beer kit). Δεν είναι αναγκαστικό να αγοράσετε επί τόπου όλα τα αντικείμενα αλλά αν εντρυφήσετε στο hobby θα καταλάβετε αργά ή γρήγορα ότι βοηθούν τόσο που τα καθιστούν αναγκαία. Παρακάτω θα δείτε πως χρησιμεύουν τα κυριότερα εξαρτήματα!

Κάδος ζύμωσης: Ο πρώτος κάδος ζύμωσης περιλαμβάνεται πάντα στο κιτ. Ο δεύτερος κάδος μας επιτρέπει να μεταγγίσουμε το γλεύκος μετά το τέλος της ζύμωσης, αφήνοντας πίσω το κατακάθι που έχει δημιουργηθεί στον πυθμένα. Μας επιτρέπει να προσθέσουμε λυκίσκο για dry hopping ή άλλα πρόσθετα αρωματικά, καθώς και να ανακατέψουμε τα σάκχαρα εμφιάλωσης ώστε να γεμίσουμε τα μπουκάλια μας με όσο το δυνατόν πιο καθαρή μπύρα χωρίς ίζημα. Μπορεί να γίνει ζυθοποίηση χρησιμοποιώντας μόνο έναν κάδο, όμως ο δεύτερος κάδος αποτελεί πολύ χρήσιμη προσθήκη στον εξοπλισμό μας και συστήνεται σε κάθε κιτ ζυθοποίησης.


Αεροπαγίδα: Τοποθετείται κυρίως στον 1ο κάδο για να μπορέσει να εκτονωθεί το διοξείδιο του άνθρακα που προκύπτει απο την ζύμωση της μαγιάς με τα σάκχαρα. Συνιστάται να γεμίζει μεχρι τις ενδείξεις με αλκοολούχο ποτό υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ (βότκα, τσίπουρο κτλ) αφενός για να αντιλαμβανόμαστε πότε και αν άρχισε η ζύμωση (μέσω των φυσαλίδων που δημιουργούνται) και αφετέρου να προστατεύουμε το γλεύκος με αντισηπτική ουσία για αποφυγή εισερχόμενων βλαβερών ουσιών.

Αναδευτήρας: Ένας αναδευτήρας είναι απαραίτητος για το ανακάτεμα του γλεύκους, δεν χρειαζόμαστε όμως κάτι εξειδικευμένο. Οποιοσδήποτε αναδευτήρας είναι αρκετός, αρκεί να είναι κατάλληλος για τρόφιμα, να έχει μεγάλο μήκος ώστε να φτάνουμε στον πάτο του κάδου και να είναι ανθεκτικός σε υψηλές θερμοκρασίες.


Πυκνόμετρο: Είναι το όργανο μέτρησης που θα μας βοηθήσει να βεβαιωθούμε για την ολοκλήρωση της ζύμωσης, και θα μας επιτρέψει να υπολογίσουμε το αλκοόλ που περιέχει η μπύρα μας. Πρόκειται για ένα πολύ βασικό εργαλείο για κάθε ζυθοποιό, δεν είναι όμως αναγκαίο για την παραγωγή της μπύρας. Εφόσον ακολουθήσουμε πιστά τις δοσολογίες της συνταγής ή του beerkit, μπορούμε να υποθέσουμε κατά προσέγγιση το τελικό αλκοόλ. Ο σωλήνας που συνοδεύει το πυκνόμετρο χρησιμοποιείται για να πάρουμε από το βρυσάκι του κάδου ένα μικρό δείγμα από το γλεύκος, μέσα στο οποίο βυθίζουμε το πυκνόμετρο για να μετρήσουμε την πυκνότητά του.

Βαλβίδα εμφιάλωσης: Εφαρμόζεται στο βρυσάκι του κάδου, και πιέζοντας την στον πάτο του μπουκαλιού, το γεμίζει με μπύρα από κάτω προς τα πάνω. Έτσι η μπύρα δεν οξυγονώνεται, προστατεύεται από μολύνσεις και δεν αφρίζει. Επιπλέον, αφαιρώντας την βαλβίδα από το μπουκάλι αφού το γεμίσουμε, η στάθμη της μπύρας κατεβαίνει ακριβώς στο επίπεδο που πρέπει, δημιουργώντας τον κατάλληλο χώρο με αέρα που απαιτείται στον λαιμό του μπουκαλιού, για την αποφυγή μεγάλης πίεσης μέσα στην φιάλη.

Απολυμαντικό: Η σωστή απολύμανση είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για μια επιτυχημένη παρτίδα χωρίς μολύνσεις, συνεπώς η χρήση ενός απολυμαντικού προϊόντος είναι απαραίτητη. Το Chemipro OXI χρειάζεται καυτό νερό για την εφαρμογή του. Το Star San λειτουργεί με κρύο νερό και μια μικρή δοσολογία αρκεί για να παράγει μεγάλη ποσότητα αφρού με απολυμαντικές ιδιότητες. Το Saniclean έχει παρόμοια εφαρμογή με το Star San, με τη διαφορά ότι δεν αφρίζει. Και τα τρία απολυμαντικά είναι εξίσου αποτελεσματικά και ασφαλή, και δεν χρειάζονται ξέβγαλμα.

Καθαρισμός μπουκαλιών: Για την περίπτωση που έχουμε χρησιμοποιημένα μπουκάλια με ξεραμένα υπολείμματα στο εσωτερικό τους, μια βούρτσα μπουκαλιών είναι αναγκαία για τον σωστό καθαρισμό τους. Η απολύμανση των μπουκαλιών μπορεί να γίνει σε ένα μεγάλο δοχείο με απολυμαντικό διάλυμα, όπου τα βυθίζουμε. Τοφιαλοκαθαριστικό ψεκασμού κάνει πιο γρήγορη και εύκολη αυτή την διαδικασία, ειδικά αν έχουμε μεγάλο αριθμό μπουκαλιών, αφού με ένα γρήγορο πάτημα στο ακροφύσιο, το απολυμαντικό ψεκάζεται σε όλο το εσωτερικό του μπουκαλιού. Το στεγνωτικό μπουκαλιών είναι επίσης ένα προϊόν που δεν είναι αναγκαίο μέρος του εξοπλισμού, όμως μας βοηθάει ιδιαίτερα στο πρακτικό κομμάτι της απολύμανσης, εξοικονομώντας χώρο για το στέγνωμα των φιαλών και διατηρώντας τα αποστειρωμένα μπουκάλια καθαρά μέχρι το τέλος της εμφιάλωσης.


Ταπωτικό και καπάκια: Όλα τα ταπωτικά είναι εξίσου αποτελεσματικά και εύκολα στη χρήση. Για να εμφιαλώσουμε τα μπουκάλια μας τοποθετούμε το καπάκι πάνω στο μπουκάλι και πιέζουμε με το ταπωτικό. Χρησιμοποιώντας το ταπωτικό χειρός θα πρέπει να κρατάμε σταθερή την φιάλη, ενώ το επιτραπέζιο ταπωτικό προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα και ευκολία στην διαδικασία της εμφιάλωσης.

Σωλήνας μετάγγισης και μειωτήρας ιζήματος: Ο σωλήνας μετάγγισης δεν αποτελεί αναγκαίο κομμάτι του εξοπλισμού, μας βοηθάει όμως να μεταφέρουμε το γλεύκος στον δεύτερο κάδο με μεγαλύτερη ευκολία, συνδέοντας τα βρυσάκια μεταξύ τους. Με αυτόν τον τρόπο η διαδικασία γίνεται πιο ξεκούραστα, και κυρίως, έχοντας κλειστά τα καπάκια των κάδων, προστατεύοντας έτσι το γλεύκος από έκθεση σε οξυγόνο και από πιθανές μολύνσεις. Έχοντας εφαρμόσει έναν μειωτήρα ιζήματος στο βρυσάκι του κάδου, η μετάγγιση του γλεύκους γίνεται χωρίς να αναταράξουμε το ίζημα στον πάτο του κάδου, συνεπώς παίρνουμε πολύ πιο καθαρό και διαυγές γλεύκος.

Περνώντας τώρα στην μέθοδο των εκχυλισμάτων βύνης, δηλαδή MX (Malt eXtracts) εκτός απο τα παραπάνω θα χρειαστούν ελάχιστα επιπρόσθετα πράγματα. Αυτά είναι κυρίως μια ανοξείδωτη κατσαρόλα (μαρμίτα) η οποία θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 18-20 λίτρων και άνω για εκμετάλλευση περισσότερης ποιότητας. Ένα απλό υλικό αλλά πολύ χρήσιμο είναι τα σακουλάκια λυκίσκου στα οποία τοποθετούμε τους διάφορους λυκίσκους ή ειδικές βύνες που απαιτεί η συνταγή. Τέλος μας χρειάζεται και ένας τρόπος για γρήγορο κρύωμα του γλεύκους το οποίο μπορεί να γίνει με πιο συμβατικούς τρόπους όπως πάγος (εντός ή γύρω απο την μαρμίτα) ή τρεχούμενο παγωμένο νερό εξωτερικά της κατσαρόλας. Υπάρχουν και τεχνητοί τρόποι που θα αναφέρουμε στο επόμενο μέρος όπως και σε εξειδικευμένο άρθρο που θα ακολουθήσει.

Κλείνοντας το πρώτο μέρος πρέπει να επισημάνουμε πως για να πραγματοποιηθεί ζύμωση θα χρειαστούν σάκχαρα στο μεν beer kit κυρίως δεξτρόζη ή ζάχαρη (άσπρη-καστανή) και στο δε MX υγρό ή ξηρό εκχύλισμα βύνης (LME/DME).

Συνεχίζοντας θα μπούμε σε περισσότερο περίπλοκα και απαιτητικά συστήματα και μέσα. Έτσι όμως θα επιτύχουμε και καλύτερη ποιότητα στις παρτίδες μας. Έχουμε και λέμε λοιπόν: Στην πρώτη μέθοδο, αυτή του all grain, θα αναφερθούμε σε οικοζυθοποίηση εξ’ ολοκλήρου από την αρχή με χρήση αποκλειστικά πρώτων υλών που δεν έχουν περάσει καμία βιομηχανική επεξεργασία. Άρα λοιπόν πρέπει να εφοδιαστούμε με τα παρακάτω:
Μύλος Βύνης: Εργαλείο για θρυμματισμό της βύνης πριν την διαδικασία της σακχαροποίησης.

Εστία φλόγας: Μας εξυπηρετεί στους βρασμούς της οικοζυθοποίησης.

Immersion chiller: Ψύκτης γλεύκους κατασκευασμένος από χαλκό, μειώνει την θερμοκρασία του γλεύκους μετά τον βρασμό στο κατάλληλο εύρος για την προσθήκη της μαγιάς, μέσα σε λίγα λεπτά.

Plate chiller: Ψύκτης γλεύκους, με 30 σειρές από ανοξείδωτο ατσάλι. Δεν χρειάζεται αντλία καθώς λειτουργεί με τη βαρύτητα και τη φυσική ροή του γλεύκους, και είναι εύκολο στην απολύμανση, στη χρήση και στο καθάρισμα. Ψύχει ακαριαία το γλεύκος σε θερμοκρασία κατάλληλη για ζύμωση, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο μολύνσεων.

Διαθλασίμετρο: Όργανο ακριβείας για μέτρηση της πυκνότητας υγρών. Ο τρόπος λειτουργίας του βασίζεται στην διάθλαση του φωτός που περνάει μέσα από μία λεπτή στρώση του υγρού. Η ένδειξη της πυκνότητας είναι σε Brix και SG.

Όσο αναφορά την μέθοδο του BIAB ουσιαστικά χρειαζόμαστε επιπρόσθετα έναν σάκο βύνης για την πραγματοποίηση της σακχαροποίησης. Να επισημάνουμε εδώ ότι η προαναφερθείσα μέθοδος είναι μια παραλλαγή της all grain οικοζυθοποίησης που δεν την διαφοροποιεί απλά την κάνει ίσως λίγο πιο εύκολη!

Πέρα από τα παραπάνω εξαρτήματα που σας αναφέραμε, υπάρχουν κι άλλα που μπορούν να σας βοηθήσουν στην ζυθοποίηση ή να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικές λύσεις και πάντα ανάλογα με την συνταγή που έχετε σκοπό να ακολουθήσετε. Όλο και περισσότεροι φίλοι της μπύρας ασχολούνται πλέον με την Οικιακή Ζυθοποίηση.  Σε αυτό συμβάλει εκτός από το μεράκι και το χαμηλό κόστος του εξοπλισμού καθώς τα αξιόλογα υλικά παρασκευής, η ποικιλία τους, ο πολύ απλός τρόπος παρασκευής και τέλος το σχεδόν πάντα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Η επιλογή των σωστών υλικών για την παρασκευή της οικιακής μπύρας είναι πλέον μια εύκολη υπόθεση. Για τους νέους ζυθοποιούς οι λύσεις των έτοιμων κίτ-κονσερβών όπου όλα τα υλικά περιέχονται ενδείκνυνται. Υπάρχουν κίτ με κάθε είδους μπύρα. Γι’ αυτούς που μετά από λίγο ξεθαρρεύουν υπάρχουν τα υλικά που σαν προσθήκες προσφέρουν διαφοροποιήσεις από τα συνηθισμένα κίτ. Οι καλοί όμως γνώστες του αντικειμένου προτιμούν τα χύμα υλικά και την παρασκευή της δικής τους μπύρας από το μηδέν. Σε όλους ευχόμαστε καλή επιτυχία.

Axact

Παναγιώτης Στεφανιδάκης

Λάτρης της ποιοτικής μπύρας, διαδίδω το πάθος μου μέσω του Beeroskopio! Super User στο Untappd, homebrewer, δοκιμάζω συνεχώς νέες μπύρες να διευρύνω την γευστική μου παλέτα! Θα χαρώ να επικοινωνήσω μέσo social media ή στο stef82gr@hotmail.com σε οποιαδήποτε απορία σχετικά με τον κόσμο του ζύθου.

Post A Comment:

0 comments:

Αφήστε μας το σχολιο σας!